VISI en RAW als basis voor gestandaardiseerd samenwerken

7 MIN. READ

Thomas Brink |14 mei 2020 | Nieuwegein

Ave u, hij die schrijven gaat groet u! Ik ben Thomas Brink, Alfamail VISI Consultant bij TECHNIA en sinds 2013 lever ik mijn functionele bijdrage aan de toepassing van VISI bij Rijk, provincies, gemeenten, aannemers, ingenieursbureaus en nutsbedrijven. In deze blog neem ik u mee in de kronieken van VISI en RAW. 2 standaarden die hun oorsprong en toepassing vinden in de GWW. In deze enkele zinnen, vindt u nu al 3 afkortingen terug. In kan niet beloven dat het er minder worden, maar ik kan wel beloven dat ik ga uitleggen: 1. wat ze betekenen en 2. hoe u deze kunt toepassen. Het credo luidt: “Veni, vidi, VISI”.

Terug in de tijd dus. Omdat dit blog een hoog, formeel gehalte heeft – wat terugkomt in de aanduidingen, begripsbepalingen (UAV 2012, § 1) van de aannemer (de natuurlijke of rechtspersoon, aan wie het werk is opgedragen) en de opdrachtgever (de natuurlijke of rechtspersoon, die het werk opdraagt) – stel ik voor dat wij met de oudste van de twee te behandelen standaarden beginnen:

Systematiek voor bestekken in de Grond Weg en Waterbouw

De RAW-besteksystematiek is een stelsel administratieve, juridische en technische voorwaarden dat in Nederlandse Grond Weg en Waterbouw (GWW) wordt gebruikt voor het samenstellen van contracten. De eerste uitgave met de complete RAW-systematiek werd gepubliceerd in 1979 en sindsdien verschijnt er elke vijf jaar een vernieuwde versie. De meest recente versie dateert van 2020.

UAV als basis voor de uitvoering van werken

De Rationalisatie en Automatisering Grond-, Water- en Wegenbouw (RAW) is gebaseerd op het huidige aanbestedingsstelsel zoals vastgelegd in de aanbestedingsreglementen. Deze hanteert de Uniforme Administratieve Voorwaarden (UAV) voor de uitvoering van werken. RAW gaat uit van de gelijkwaardigheid van contractpartners. Opdrachtgever en aannemer hebben ieder een hun verantwoordelijkheid, zoals beschreven in respectievelijk § 5 en § 6 van de UAV 2012

Belangrijkste standaardbestek voor (semi-)overheid

Het merendeel van alle Nederlandse bestekken draagt het RAW-keurmerk. Daarmee geldt de RAW als het belangrijkste standaardbestek in de Nederlandse GWW. Ruim duizend organisaties – waaronder het Rijk, provincies, gemeenten, water- en zuiveringsschappen, aannemers, ingenieursbureaus en nutsbedrijven – maken nog steeds gebruik van de RAW.

Gunnen op EMVI

Echter loopt het aantal RAW-bestekken wel terug, doordat overheden steeds meer op Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI) willen gunnen. Waar in een RAW-bestek de opdrachtgever vrijwel exact voorschrijft hoe het werk moet worden uitgevoerd, biedt EMVI meer ruimte voor de opdrachtnemer om economisch creatieve en interessante oplossingen te initiëren. Het werken met Bouwteam of de UAVgc 2005 biedt daar betere en meer passende mogelijkheden voor. Zo biedt Bouwteam kansen voor het in dialoog verdelen van de onderlinge taken en verantwoordelijkheden, terwijl de UAVgc 2005 deze vooral bij de opdrachtnemer neerlegt. Het komt dan ook steeds vaker voor dat bij dergelijke bestekken, contracten en projecten juist de aannemer de toepassing van VISI aandraagt. Met VISI kan namelijk veel punten worden gescoord op bepaalde EMVI-criteria. Het EMVI-plan is daarom het ideale document om deze werkwijze in vast te leggen. Tot zover informatie in deze blog over EMVI. Blijft u nog even aan de lijn, want dadelijk schakelen wij over naar de totstandkoming van VISI.

Beheer en onderhoud door CROW

Het beheer en onderhoud van de RAW is in handen van kennisplatform CROW. Voor de actualisatie en optimalisatie van de systematiek werkt CROW samen met partijen uit de GWW. De nauwe samenwerking tussen CROW en betrokken partijen uit de GWW hebben er ook toe geleid dat in 1997 de Open Standaard VISI is ontstaan. Deze totstandkoming voorzag in een toenemende behoefte aan het formaliseren en standaardiseren van projectcommunicatie en –informatie. Wisselende samenwerkingsverbanden tussen verschillende partijen kenmerken namelijk de GWW. Goede communicatie tussen de betrokken partijen is daarom van doorslaggevend belang voor de efficiency en productiviteit. Het snel goedkeuren van wijzigingen, of het tijdig beschikbaar stellen van de laatste versie van een tekening is van grote invloed op de kosten, kwaliteit en planning van een project.

VISI voor samenwerking, RAW voor bestekken

In 2003 ontwikkelde TECHNIA de allereerste VISI-software. De toenmalige directeur sprak destijds de ambitie en visie uit dat VISI de potentie heeft om de standaard te worden voor samenwerking op projectniveau, vergelijkbaar met de RAW-systematiek als standaard voor bestekken.

Uniforme Administratieve Voorwaarden Scheppen voor Invoeren van Standaardisatie ICT

De VISI open standaard biedt dus standaardisatie en structuur tijdens de communicatie binnen de uitvoering van werken. Voor een RAW-bestek of -raamovereenkomst betekent dit bijvoorbeeld een betere beheersing van het werkproces bij de afhandeling van:

Bestekswijzigingen en meer- en minderwerk (UAV 2012, Hoofdstuk X);
Termijnstaten (UAV 2012, § 40. Betaling);
Verslagen en weekrapporten (UAV 2012, § 27).

Pas toe of leg uit

De VISI Open Standaard verbetert dus de communicatie tussen samenwerkende organisaties in de bouw- en infrasector en is sinds juni 2012 door Forum Standaardisatie op de ‘pas toe of leg uit’ lijst geplaatst, waarmee VISI verplicht gesteld is voor overheidsinstanties. Dit betekent dat (semi-)overheidsinstanties, die betrokken zijn bij bouw- en infrastructurele projecten, verplicht zijn VISI-software aan te schaffen wanneer zij investeren in nieuwe software en systemen (pas toe). Organisaties mogen hier enkel en alleen met zwaarwegende argumenten van afwijken en zijn vervolgens verplicht dit via hun jaarverslag gemotiveerd te verantwoorden (leg uit). Deze verantwoordingsverplichting is vastgelegd in de Rijksbegrotingsvoorschriften van het Ministerie van Financiën.

VISI voorschrijven in Deel 3 van de RAW

In Deel 3 van het RAW-contract kan de verplichting om VISI te gebruiken worden opgenomen, bij voorkeur met artikelnummer 01.23.01. CROW biedt in de Catalogus Bepalingen bijbehorende tekstsuggesties, die kunnen worden opgenomen in het contract. Zo staan in paragraaf 01.23 algemene bepalingen over het toepassen van VISI in de Standaard RAW Bepalingen. De Alfamail consultants van TECHNIA beschikken over de ervaring en kennis om met en voor u een passende tekstsuggestie tot stand te brengen.

Communicatie tijdens nota van inlichtingen

Daarnaast is het van belang dat u als opdrachtgever tijdig de aannemer(s) inzicht geeft in het te gebruiken VISI-Raamwerk. Dit kan na gunning, maar ook al tijdens de aanbesteding, bijvoorbeeld tijdens de Nota van Inlichtingen. Een standaard VISI-raamwerk voor UAV bestekken verhoogt de bekendheid en herkenbaarheid van de administratieve taken en verantwoordelijkheden binnen projecten. De Alfamail consultants van TECHNIA zijn gespecialiseerd in het maken van zogenaamde VISI-raamwerken volgens o.a. de RAW en UAV.

Discussies beperken tot de inhoud

Vervolgens zorgt de VISI-software er voor dat zowel opdrachtgever als aannemer als eventuele andere partijen in het project een gelijk en transparant digitaal projectdossier hebben. Daarmee worden discussies tijdens een project beperkt tot de inhoud.

Eenvoudig informatie analyseren en archiveren

Door het gebruik van VISI wordt alle informatie en communicatie bewaard in overeenstemming met de archiefwet. Aan het einde van het werk heb je een compleet projectdossier. Over alle projecten heen kan managementinformatie worden verkregen in de vorm van overzichten en rapportages, zodat een projectleider of projectmanager nog beter kan monitoren en sturen. Ga ermee aan de slag en ontdek wat VISI voor jouw rol kan betekenen.

Kennismaken met de VISI-software van Alfamail? Of benieuwd naar de mogelijkheden voor uw organisatie of project? Via Microsoft Teams kunnen wij uw vragen beantwoorden in een eerste kennismaking.